TCMB Başkanı Karahan: Enflasyonu düşürmek için sıkı para politikası uygulamaya devam edeceğiz
TÜRKİYE Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, “Enflasyon hedefimizle uyumlu bir seviyeye düşene kadar parasal sıkılığı sürdürmeye kararlıyız. Enflasyon görünümünde herhangi bir bozulmaya izin vermeyeceğiz.”
TCMB Başkanı Karahan, 2024 yılının ilk Enflasyon Raporu’nun tanıtımı için bilgilendirme toplantısı düzenledi. Merkez Bankası’nın görevinin fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmek olduğunu hatırlatan Karahan, “Bu amaçla bildiğiniz gibi parasal sıkılaştırma sürecini başlattık. Bu süreçte politika faizini yüzde 8,5’ten yüzde 45’e çıkardık. Niceliksel sıkılaştırma “Parasal sıkılaştırmayı seçici kredi adımlarıyla destekledik. Makro ihtiyati çerçevede sadeleştirme sürecini başlatarak piyasa mekanizmasının işlevselliğini artırdık. Türk lirası mevduata geçişi teşvik ettik ve Türk lirası varlıklara olan talebi güçlendirdik” dedi.
‘EKONOMİMİZİ KALICI FİYAT İSTİKRARINA ULAŞTIRACAĞIZ’
Karahan, bu politikalar sonucunda bir önceki Rapor döneminden bu yana hem reel hem de finansal göstergelerin para politikasının doğru yolda olduğunu teyit ettiğini belirterek, “Enflasyon gerekli seviyelere gerilene kadar gerekli mali sıkılığı sürdürmeye kararlıyız” dedi. Hedefimizle uyumlu. Enflasyon beklentilerini ve fiyatlama davranışlarını yakından takip ediyoruz.” Enflasyon görünümünün bozulmasına asla izin vermeyeceğiz. Uyguladığımız politikalar etkilerini göstermeye başlarken, kalıcı fiyat istikrarını sağlayana, iddia ettiğimiz yolda enflasyonu düşürene ve orta vadede ekonomimizi kalıcı fiyat istikrarına getirene kadar politika duruşumuzu sürdüreceğiz. Enflasyon 2023 yılının son çeyreğinde, bir önceki Rapor’da yıl sonunda iddialarıyla dengeli kalarak yüzde 64,8 seviyesinde kalmıştı. Yıllık olarak beklediğimiz tüm politika metinlerimizde, sunumlarımızda ve Enflasyon Raporlarımızda sizlerle paylaşmıştık. 2024’ün ilk yarısına kadar enflasyonun artması bekleniyor. 2022’den sonra emtia fiyatlarının düşmeye başlamasıyla yüksek ve dalgalı enflasyon 2023’te giderek talep kaynaklı hale geldi. Ancak sıkılaştırma adımlarımızla talebi dengeleme süreci başladı. “Perakende satış hacmindeki büyüme 2023 yılının ikinci yarısında önemli ölçüde yavaşladı ve Kasım ayı itibarıyla çeyrek bazında negatife döndü” dedi.
‘KKM’Yİ AZALTMAYA YÖNELİK UYGULAMALAR DEVAM EDECEK’
Daha sonra Merkez Bankası’nın para politikası stratejisi hakkında bilgi veren Karahan, “Bu süreçte kademeli ve bütünsel bir yaklaşımla parasal sıkılaştırmayı destekleyen uygulamaları hayata geçirdik. Bu kapsamda bankacılık sistemindeki fazla likiditeyi niceliksel yöntemlerle sterilize ediyoruz. Ayrıca iç talebin dengelenmesine destek olmak amacıyla seçici kredi sıkılaştırması uyguladık.KKK’nın düşürülmesine ve Türk lirası mevduatların payının artırılmasına yönelik uygulamalar devam ediyor.Tüm bunların yanı sıra iç talebin güçlendirilmesi amacıyla Nakit transfer mekanizması kapsamında Temmuz 2023 itibarıyla zorunlu karşılık düzenlemeleri ile 1 trilyon Türk lirasının üzerinde likidite sterilize edilmiştir. Bu noktada şunu belirtmekte fayda var, siyasi faizin mevcut seviyesinin gerektiği sürece korunmasını isterim. Bu süreçte iki temel koşul gözlenecek; bunlardan ilki, aylık enflasyonun ana eğiliminin belirgin bir şekilde gerilemesi. Bu çerçevede ana eğilim, yurt içi talep, ithalat ve finansal koşullara ilişkin göstergeleri yakından izleyeceğiz. İkincisi ise enflasyon beklentilerinin öngörülen tahmin aralığına yakınsamasıdır. Bu çerçevede kapsamlı enflasyon beklenti göstergeleri izlenecektir. Öte yandan enflasyon görünümünde belirgin bir bozulmanın beklenmesi durumunda mali sıkılık gözden geçirilecek. Bu süreçte; “Enflasyon beklentileri, fiyat belirleme davranışları, kamu harcama ve vergi politikası, fiyatlar ve özel tüketim gibi faktörlerin enflasyon görünümünde iddiamızdan belirgin bir sapmaya yol açacağının anlaşılması halinde para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.” söz konusu.
‘2025 SONU ENFLASYON TAHMİNİ YÜZDE 14’
Karahan, orta vadeli tahminler oluşturulurken, enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar ara hedeflere bağlılığı yansıtan para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği bir görünümün korunacağına işaret ederek, şöyle konuştu:
“Bu kapsamda önceki Rapor’da olduğu gibi 2024, 2025 ve 2026 yıl sonu enflasyon varsayımları korundu. 2024 yıl sonu tahmini yüzde 36, 2025 yıl sonu varsayımı ise yüzde 14 olarak varsayıldı. Tahmin aralıklarının alt ve üst noktaları 2024 için yüzde 30, 42 ise 2025 için yüzde 7 ve yüzde 21’e karşılık geliyor. Enflasyonun 2026’da tek haneli seviyelere gerileyerek yüzde 9 seviyesinde tamamlayarak istikrara kavuşması bekleniyor. Orta vadede yüzde 5. 2024 varsayımımızı korumamızda birbirini dengeleyen birçok faktör etkili oldu. Fiyat ayarlamaları ve kamu harcamaları nedeniyle çıktı açığının 2024 yılının ilk çeyreğinde önceki döneme göre daha yüksek olacağını varsayıyoruz. Önceki Raporda, sıkı para politikası ve maliye politikası koordinasyonunun da katkısıyla yurt içi talepteki dengelenme sürecinin devam edeceğini değerlendiriyoruz. Bu görünüm altında çıktı açığı talep güncellememiz 2024 yılında gerçekleşecek. “Bu yıl enflasyon varsayımımızı şu şekilde etkiledi: 0,4 puan.”
‘AMACIMIZ ENFLASYONU HEDEF YOLUMUZA DÜŞÜRMEK’
Ocak ayında olduğu gibi enflasyonun zirveye ulaşacağı mayıs ayı sonuna kadar geçici bazı etkilerin görüleceğini belirten Karahan, şöyle konuştu:
“Mayıs ayından sonra yıllık manşet enflasyonda hızlı bir düşüş göreceğimiz bir dezenflasyon dönemine gireceğiz. Bu dönemde olumlu baz etkileri ve daha da önemlisi enflasyonun ana eğilimindeki düşüşün devam etmesi etkili olacak. Bu süreçte yurt içi talepteki dengelenmenin devam etmesi, fiyat güncellemelerinin tamamlanması ve manşet enflasyondaki düşüş beklentiler doğrultusunda olacaktır.” Yaratacağı ek yumuşatma önemli rol oynayacaktır. Böylece mevsimsellikten arındırılmış ortalama aylık enflasyonun önce yüzde 2,5’in altına, yılın son çeyreğinde ise yüzde 1,5 civarına gerileyeceğini öngörüyoruz. Bizim görevimiz ve hedefimiz enflasyonu hedef patikaya düşürmektir. Yurt içi talepte, kredilerde dengelenme sürecini sürdüreceğiz. Normalleşmeyi, Türk lirasına geçişi ve fiyatlama davranışlarındaki iyileşmeyi nakit transferi sistemi içinde bir bütün olarak değerlendiriyoruz. Türk lirası mevduata geçiş de planladığımız şekilde gerçekleşiyor. Mevduat faizi ve kredi arzı tarafında finansal transferi zayıflatacak oynaklıklara izin vermeyeceğiz. Bu bağlamda likidite sterilizasyonuna proaktif bir yaklaşımla ve güçlü bir şekilde devam edeceğiz. “Enflasyon görünümünde ciddi bir bozulma bekleniyorsa nakit sıkışıklığı gözden geçirilecek.”
